Điệu: Slow (Nhạc và Lời : Trịnh Lâm Ngân – Duy Khánh hát )
1. Con biết bây giờ mẹ chờ tin con
Khi thấy mai đào nở vàng bên nương
Năm trước con hẹn đầu xuân sẽ về
Nay én bay đầy trước ngõ
Mà tin con vẫn xa ngàn xa …
2. Con nhớ xuân nào thuở trời yên vui
Nghe pháo giao thừa rộn ràng nơi nơi
Bên mái tranh nghèo ngồi quanh bếp hồng
Trông bánh chưng ngồi chờ sáng
Đỏ hây hây những đôi má đào
ĐK: Nếu con không về chắc mẹ buồn lắm
Mái tranh nghèo không người sửa sang
Khu vườn thiếu hoa đào mừng xuân
Đàn trẻ thơ ngây chờ mong anh trai
Sẽ đem về cho tà áo mới
Ba ngày xuân đi khoe xóm làng
3. Con biết bây giờ mẹ chờ em trông
Nhưng nếu con về bạn bè thương mong
Bao lứa trai cùng chào xuân chiến trường
Không lẽ riêng mình êm ấm
Mẹ ơi con xuân này vắng nhà
Mẹ thương con xin đợi ngày mai….
***
“Xuân này con không về” là tựa đề bài hát của Trịnh Lâm Ngân hay nhạc sĩ Nhật Ngân.
Có thể nói đây là bài hát khá nổi tiếng được ra đời vào Thập Niên 60.
Nó nổi tiếng là vì một số lời lẽ mới nghe qua tuy có vẻ đơn giản, bình dân, nhưng nếu ai chịu khó nghe kỹ từng lời thì mới thấy sự sâu sắc bởi ý tình của dòng nhạc. Nếu tôi không lầm thì nhạc phẩm này được ca sĩ Duy Khánh hát đầu tiên và ông hát rất thành công. Nó thành công đến nỗi trong giới yêu nhạc, có người tưởng lầm rằng nhạc phẩm này do chính Duy Khánh sáng tác, và cũng chính nhạc phẩm này đã gắn liền với tên tuổi của người nhạc sĩ gốc miền Trung, có giọng hát rất đặc biệt này.
Lời mở đầu của bài hát, diễn tả tâm trạng một người trẻ xa nhà trong ngày xuân. Người ấy vì hoàn cảnh không thể về thăm mẹ mình và các em, dù năm trước đã hứa là sẽ về, nhưng ngày xuân đến mà người ấy vẫn biền biệt nơi xa:
“Con biết bây giờ mẹ chờ tin con,
khi thấy mai đào nở vàng bên nương.
Năm trước con hẹn đầu xuân sẽ về,
nay én bay đầy trước ngõ, mà tin con vẫn xa ngàn xa”
Có lẽ tôi không cần phải giải thích thì ai nghe bài hát cũng hiểu tâm trạng nhân vật chính trong nhạc phẩm này phải sống xa nhà và nhớ lại những kỷ niệm thời mình còn bên mái ấm gia đình với mẹ và các em:
“Ôi nhớ xuân nào thuở trời yên vui,
nghe pháo giao thừa rộn ràng nơi nơi.
Bên mái tranh nghèo ngồi quanh bếp hồng,
trông bánh chưng chờ trời sáng, đỏ hây hây những đôi má đào.”
Người bạn này biết rằng nếu mình không về được thì mẹ của mình buồn lắm. Mình là con lớn mà phải sống xa nhà, còn mẹ mình và đàn em nhỏ đang sống trong nghèo túng:
“Nếu con không về chắc mẹ buồn lắm,
mái tranh nghèo không người sửa sang,
khu vườn thiếu hoa đào mừng xuân.
Đàn trẻ thơ ngây, chờ mong anh trai, sẽ đem về cho tà áo mới, ba ngày xuân đi khoe xóm giềng.
Dù anh biết rằng nếu mình không về được thì mẹ mình buồn, nhưng nếu mình về để cho mẹ và em được vui thì mình không làm tròn bổn phận người trai thời chinh chiến. Vì thế, anh xin mẹ thương anh mà hãy đợi ngày mai:
“Con biết bây giờ mẹ chờ em trông,
nhưng nếu con về bạn bè thương mong.
Bao lứa trai cùng chào xuân chiến trường,
không lẽ riêng mình êm ấm, mẹ ơi con xuân này vắng nhà…
Mẹ thương con xin đợi ngày mai…”.
Chính đoạn kết này đã khiến người viết xúc động vào những ngày xuân, mỗi khi nghe đến. Nay là thời điểm có những cảm xúc khác trong ngày xuân nên tôi xin viết ra để hầu bạn đọc, trong thời điểm mọi người đón xuân nơi đất khách quê người. Và bài viết này người viết muốn gửi đến quý độc giả trước cao điểm ngày xuân để ai có phước, cha mẹ còn sống trên đời và nếu hoàn cảnh cho phép thì hãy cố gắng về thăm cha mẹ trong ngày xuân…
